Thông thường nợ quá hạn là khoản nợ mà người đi vay (có thể cá nhân hoặc doanh nghiệp) không thể trả cả gốc và lãi vào đúng ngày đến hạn đã cam kết trong hợp đồng tín dụng. Nếu khách hàng rơi vào nhóm nợ quá hạn (theo phân loại trên CIC) sẽ bị gặp khó khăn khi vay nợ ở ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng nơi khác. Hơn nữa, nhiều người đi vay vẫn không để ý đến nợ quá hạn, nợ tín dụng có ảnh hưởng như thế nào. Và để làm rõ vấn đề nợ xấu, cách phân biệt nợ cần chú ý, nợ quá hạn… thì với bài viết sau đây sẽ giúp người vay phân biệt và chú ý hơn khi vay tại ngân hàng
Vậy nợ xấu là gì?
Nợ xấu thường là cách gọi chung cho những người có khoản vay tín dụng trả chậm hoặc không trả cả tiền gốc lẫn tiền lãi đúng theo thời hạn hợp đồng quy định. Nợ xấu hiện được lưu giữ tại hệ thống thông tin tín dụng quốc gia CIC dù là khoản vay cách đây rất lâu hay khoản vay mới đây mà bạn vay ở ngân hàng, công ty tài chính mà không trả đúng hạn sẽ được lưu giữ trên đó.
Phân loại các nhóm nợ xấu
Thường các nhóm nợ xấu sẽ được chia thành nhiều nhóm khác nhau như:
- Nợ xấu nhóm 1: Nợ đủ tiêu chuẩn
- Nợ xấu nhóm 2 : Nợ cần chú ý
- Nợ xấu nhóm 3 : Nợ dưới tiêu chuẩn
- Nợ xấu nhóm 4 : Nợ nghi ngờ mất vốn
- Nợ xấu nhóm 5 : Nợ có khả năng mất vốn
Nợ xấu cần chú ý những gì?
Nợ cần chú ý là nhóm nợ thứ 2, nhóm nợ này không quá ảnh hưởng đến người vay. Để biết mình có dính nợ xấu nhóm 2 hay không mọi người căn cứ theo:
- Các khoản nợ đã quá hạn từ 10 – dưới 30 ngày
- Khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu
Việc phân biệt được nợ quá hạn và nợ xấu, nợ cần chú ý sẽ giúp khách hàng tránh rơi vào các trường hợp bị ngân hàng từ chối vay vốn những lần sau do trả nợ không đúng thời hạn quy định. Cụ thể:
Nợ xấu: Nợ xấu là những khoản nợ khó đòi, thường xuyên trả chậm, thậm chí có khả năng mất cả gốc lẫn lãi. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, ngân hàng sẽ xếp bạn vào các nhóm nợ xấu 3,4,5. Nếu bạn bị liệt vào danh sách nợ xấu, cơ hội tiếp cận nguồn vốn của các tổ chức cho vay sẽ bị hạn chế do giảm uy tín cá nhân, gây mất niềm tin đối với bên vay.
Nợ quá hạn: Nợ quá hạn là các nhóm 2,3,4,5 bao gồm cả nợ xấu và nợ cần chú ý nợ. Đây là khoản nợ mà khách hàng không thể trả một phần hoặc toàn bộ nợ gốc và/hoặc lãi đã quá hạn được cam kết trong hợp đồng. Khách hàng nếu rơi vào nhóm nợ quá hạn sẽ gặp khó khăn khi vay nợ ở ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng khác.
Nợ cần chú ý: Nợ cần chú ý là các khoản nợ được các ngân hàng xếp vào nợ nhóm 2. Thực chất nếu như bị mắc vào khoản nợ này thì sẽ rất khó lòng vay vốn được tại các ngân hàng, tuy nhiên một số công ty tài chính vẫn tạo điều kiện cho khách hàng đang bị nợ cần chú ý.
Nguyên nhân phát sinh nợ xấu, nợ cần chú ý
Dù vô ý hay cố ý thì bạn đều có thể đều bị rơi vào tình trạng như trên vì một trong các lý do sau đây:
- Lạm dụng thẻ tín dụng vào các mục đích mua sắm, chi tiêu nhiều quá dẫn đến việc mất khả năng chi trả nợ tín dụng, từ đó không trả nợ đúng thời hạn như trong hợp đồng vay tiền.
- Sử dụng dịch vụ thẻ thấu chi lương, từ đó lạm dụng chi tiêu quá mức dẫn đến việc mất khả năng thanh toán.
- Không tìm hiểu kỹ lưỡng thời hạn trả nợ có trong hợp đồng, dẫn đến việc không trả nợ đúng thời hạn. Hoặc quên hay cố ý không chấp nhận các khoản phí cũng dẫn tới tình trạng nợ này.
Việc ảnh hưởng của nợ xấu đến người vay sẽ như thế nào?
Như đã nói ở trên, nếu chẳng may bạn rơi vào các nhóm nợ cần chú ý, nợ quá hạn và nợ xấu thì hầu hết các ngân hàng sẽ quay lưng lại với bạn khi có nhu cầu cần nguồn vốn. Vì thế, để tránh rơi vào trường hợp này, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Thường xuyên để ý đến khoản nợ của mình để nhận biết liệu có phải là nợ xấu hay không. Bạn chỉ cần nhìn vào thời gian thanh toán nợ hoặc chính tổ chức vay sẽ liên hệ để cảnh báo về tình trạng trả nợ của bạn. Việc nhận thức sớm mức độ nợ có rơi vào nợ xấu hay không sẽ giúp bạn chủ động trong việc thanh toán nợ đúng hạn.
- Luôn thanh toán khoản nợ đúng hạn là cách đầu tiên mà bạn cần lưu ý để tránh xa tình trạng nợ xấu, nợ quá hạn. Ngân hàng, tổ chức cho vay sẽ thông báo trước về khoản nợ phải trả, việc bạn cần làm là sắp xếp tài chính để thanh toán kịp thời hạn theo quy định.
- Chủ động tất toán nợ chính là việc thanh toán hết các khoản nợ trước kỳ đáo hạn. Điều này sẽ giúp khách hàng tránh được việc liên tục phải trả lãi hàng tháng. Tuy nhiên, khách hàng sẽ phải trả lệ phí tất toán và kỳ hạn tất toán theo quy định của mỗi ngân hàng.
Từ những thông tin trên, chắc hẳn khách hàng cũng đã phân biệt được nợ chú ý, nợ xấu và nợ quá hạn là như thế nào rồi đúng không? Qua đó, bạn nên cố gắng trả nợ đúng hạn, đừng để rơi vào tình trạng nợ xấu, nợ quá hạn, điều này sẽ không tốt cho bạn nếu có nhu cầu vay vốn lần tiếp theo.