1. Huyết khối động mạch thường xuất hiện ở những vị trí nào?
Huyết khối động mạch là hiện tượng trong động mạch hình thành cục máu đông gây cản trở quá trình tuần hoàn của máu từ tim đến các mô, cơ quan trong cơ thể. Tùy vào từng vị trí xuất hiện cục máu đông mà mức độ tắc nghẽn cũng như nguy hiểm sẽ khác nhau. Bất kỳ nơi nào của động mạch trong cơ thể đều có nguy cơ hình thành huyết khối. Phổ biến nhất có thể kể đến là:
Động mạch chậu
Động mạch chậu có nhiệm vụ vận chuyển máu từ tim đến các cơ quan ở vùng chậu và hai chi dưới. Sự hình thành huyết khối ở lòng động mạch chậu gây thiếu máu cục bộ đến những bộ phận này, đặc biệt là hai chân. Điều này làm hạn chế khả năng đi lại, vận động của người bệnh. Đồng thời, bệnh nhân cũng có thể xuất hiện những triệu chứng như:
- Hai chân đau cách hồi (mông, đùi), sưng phù, chuyển sang màu xanh hoặc tím.
- Chân có cảm giác lạnh, đôi khi là mất hoặc rối loạn cảm giác, cảm thấy yếu không thể chống đỡ nổi trọng lượng cơ thể.
Các cơ quan vùng chậu ít bị ảnh hưởng hơn chân khi có máu đông ở động mạch chậu. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể dẫn đến đau nhức vùng mông, đùi hoặc rối loạn cương dương ở nam giới,…
Sự hình thành huyết khối ở động mạch gây cản trở quá trình lưu thông máu
Động mạch chi dưới
Động mạch chi dưới mang máu đến hai chân. Cục máu đông hình thành trong động mạch chi dưới sẽ ảnh hưởng khả năng đi đứng của người bệnh, gây đau đớn hai chân. Ngoài ra chân còn có hiện tượng sưng phù, da chuyển màu xanh hoặc tím, lòng bàn chân lạnh, tê bì, yếu, không thể giữ thăng bằng khi đứng,…
Động mạch chi trên
Động mạch chi trên cung cấp máu từ tim đến cánh tay và bàn tay. Huyết khối động mạch chi trên có thể dẫn đến thiếu máu cục bộ. Người bệnh thường có những biểu hiện như sau:
- Từ cánh tay đến bàn tay đau nhức.
- Lòng bàn tay lạnh, tê bì, màu sắc da thay đổi (xanh hoặc tím tái).
- Khả năng vận động của tay giảm, yếu cơ hoặc mất cảm giác.
Động mạch mạc treo
Động mạch mạc treo đóng vai trò cung cấp máu để nuôi ruột. Nếu huyết khối xuất hiện ở động mạch mạc treo sẽ làm giảm một phần hoặc toàn bộ máu đến ruột gây ra những triệu chứng:
- Đau bụng dữ dội, cơn đau tăng lên sau khi ăn.
- Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy.
- Người bệnh có hiện tượng sụt cân không rõ nguyên nhân.
Những trường hợp tắc nghẽn hoàn toàn động mạch mạc treo có thể dẫn đến hoại tử ruột nếu không được phát hiện và điều trị sớm.
Huyết khối hình thành ở động mạch mạc treo có thể gây đau bụng dữ dội
Động mạch thận
Động mạch thận mang máu đến nuôi thận. Huyết khối xuất hiện ở động mạch thận tình trạng hiếm gặp nhưng khi xảy ra có thể gây thiếu máu ở 1 hoặc 2 bên thận làm giảm chức năng thận. Một số triệu chứng thường gặp là:
- Đau 1 hoặc 2 bên hông, đau vùng thắt lưng.
- Toàn thân phù nề.
- Cơ thể mệt mỏi, ăn uống không ngon, buồn nôn, nôn.
- Tiểu ít hoặc vô niệu.
Nếu không được phát hiện và chữa trị sớm thì nguy cơ dẫn đến suy thận cấp hoặc mạn tính.
Động mạch cảnh
Nhiệm vụ của động mạch cảnh là cung cấp máu lên não. Huyết khối hình thành ở động mạch cảnh có thể gây ra nhiều vấn đề nguy hiểm. Huyết khối gây cản trở quá trình lưu thông máu lên não dẫn đến thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
Với thiếu máu não thoáng qua, nhu mô não tổn thương do thiếu máu và có thể phục hồi khi máu được cung cấp trở lại. Trường hợp đột quỵ, các tế bào não tổn thương sẽ không có khả năng phục hồi hoàn toàn dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe.
Huyết khối ở động mạch cảnh có thể dẫn đến một số triệu chứng như thị lực giảm, khó khăn khi nói, mất khả năng giữ thăng bằng, liệt nửa người hoặc toàn thân, nặng hơn có thể mất ý thức, hôn mê hay thậm chí là tử vong.
Động mạch phổi
Huyết khối hình thành ở động mạch phổi sẽ ngăn cản quá trình vận chuyển máu từ tim đến phổi khiến cơ thể thiếu oxy gây ra triệu chứng:
- Đau tức ngực, khó thở.
- Ho ra máu, cảm giác bồn chồn, lo lắng, đánh trống lồng ngực.
- Rối loạn nhịp tim, ngất xỉu.
Huyết khối ở động mạch phổi khiến người bệnh cảm thấy khó thở, tức ngực
Động mạch chủ
Động mạch chủ là động mạch lớn nhất trong cơ thể dẫn máu từ tim đến các cơ quan khác. Huyết khối động mạch chủ có thể gây phình, bóc tách động mạch hoặc tắc nghẽn mạch làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của hầu hết bộ phận trong cơ thể. Người bệnh có thể xuất hiện các biểu hiện như:
- Đau tức ngực hoặc vùng bụng dữ dội.
- Tụt huyết áp đột ngột.
- Toát mồ hôi lạnh.
- Cơ thể mệt mỏi, không có sức.
- Rơi vào trạng thái hôn mê, mất ý thức, nói sảng,…
Động mạch vành
Huyết khối hình thành trong lòng động mạch vành sẽ gây ra những vấn đề nguy hiểm như thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim. Người bệnh có thể gặp tình trạng:
- Lồng ngực có cảm giác chị chèn ép, đau tức ngực, cơn đau lan rộng sang các vùng khác như cánh tay, cổ, hàm, mặt,…
- Cảm thấy khó thở, chóng mặt, đồ nhiều mồ hôi.
Đa số những trường hợp huyết khối ở động mạch vành là tình trạng cấp cứu cần can thiệp y tế kịp thời để tránh nguy hiểm tính mạng.
2. Nguyên nhân dẫn đến huyết khối động mạch
Nguyên nhân phổ biến dẫn đến sự hình thành cục máu đông ở lòng động mạch là do chất béo tích tụ lâu ngày khiến động mạch bị thu hẹp và cứng lại gây xơ vữa. Điều này làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Ngoài ra, một số nguyên nhân khác gây huyết khối ở động mạch có thể kể đến là:
- Các vấn đề liên quan đến tim mạch như hẹp hoặc hở van tim, rối loạn nhịp tim khiến dòng máu lưu thông không liên tục tạo điều kiện hình thành cục máu đông.
- Một số bệnh lý về mạch máu như viêm mạch có thể khiến thành mạch bị tổn thương, máu lưu thông kém làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối.
- Các bệnh về rối loạn đông máu cũng dễ dẫn đến huyết khối.
Các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc lá, uống rượu bia, thừa cân, béo phì, người nằm một chỗ trong thời gian dài, tiền sử gia đình có người mắc các bệnh tim mạch, bệnh mạch máu, mỡ máu, cao huyết áp,…cũng có thể tăng khả năng tạo thành máu đông động mạch.
Thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện nguy cơ hình thành huyết khối
Người bị huyết khối động mạch cần được theo dõi sức khỏe thường xuyên để sớm phát hiện các nguy cơ tiềm ẩn từ đó kịp thời xử lý, hạn chế biến chứng nghiêm trọng. Nếu đang cần tìm một địa chỉ y tế uy tín để chăm sóc sức khỏe, bạn có thể lựa chọn Hệ thống Y tế MEDLATEC.
Tại MEDLATEC, bạn không chỉ được các bác sĩ giàu kinh nghiệm khám, chữa bệnh mà còn có cơ hội trải nghiệm trang thiết bị y tế hiện đại cùng Trung tâm Xét nghiệm hoạt động và quản lý theo tiêu chuẩn quốc tế, sở hữu song song 2 chứng chỉ ISO 15189:2012 và CAP.
Để đặt lịch khám và điều trị với bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC, quý khách hàng có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 sẽ có nhân viên hướng dẫn chi tiết.
—————————————————