Tỷ lệ vô sinh trên thế giới hiện nay chiếm khoảng 10% ở các cặp vợ chồng. Tại Việt Nam, tỷ lệ này chiếm khoảng 7,7%, tức là cứ 100 cặp đôi thì có 7-8 trường hợp mắc bệnh vô sinh là gì? Nguyên nhân và cách điều trị vô sinh như thế nào? Cùng Blog Useful tìm hiểu trong bài viết sau nhé.
1. Bệnh vô sinh hiếm muộn là gì?
Vô sinh là như thế nào? Vô sinh hiếm muộn là tình trạng hai vợ chồng mong muốn có con, quan hệ một thời gian dài (trên 6 tháng) không sử dụng biện pháp tránh thai nào mà vẫn không có thai. Vô sinh có thể do vợ/ chồng hoặc cả người. Thông thường, có khoảng 40% do vợ, 40% do chồng và phần còn lại do cả hai vợ chồng. Cần khám vô sinh hiếm muộn trước hôn nhân để biết được nguyên nhân gây hiếm muộn để cả vợ và chồng cùng tìm phương pháp kịp thời.
Bệnh vô sinh hiếm muộn xảy ra ngày càng nhiều hiện nay (Nguồn: dkn.tv)
2. Vô sinh gồm những loại nào?
Bệnh vô sinh thường có hai loại chính là vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. Trong đó:
2.1. Vô sinh nguyên phát
Bệnh vô sinh nguyên phát được gọi là vô sinh I là tình trạng vô sinh gặp ở các cặp vợ chồng khi mà người vợ chưa từng có thai.
2.2. Vô sinh thứ phát
Bệnh vô sinh thứ phát được còn gọi là vô sinh II là tình trạng xảy ra với các cặp vợ chồng khi mà người vợ đã từng có thai trước đó..
Vô sinh nguyên phát xảy ra khi người vợ chưa từng mang thai trước đó (Nguồn: thuocthang.com.vn)
3. Vì sao vô sinh ngày càng nhiều?
3.1. Nguyên nhân gây vô sinh nữ
3.1.1. Chu kỳ rụng trứng có những biểu hiện bất thường
Tình trạng này xảy ra do mất cân bằng hormone sinh sản nữ, các vấn đề về hệ thống sinh sản làm giảm chất lượng trứng. Hãy chú ý theo dõi chu kỳ rụng trứng, khám sức khỏe tiền hôn nhân nữ giới bởi việc này rất quan trọng với khả năng sinh sản đó.
3.1.2. Ống dẫn trứng bị viêm nhiễm
Ống dẫn trứng bị viêm nhiễm là một trong những lý do vì sao vô sinh ngày càng nhiều gây ra viêm tắc vòi trứng, chửa ngoài dạ con. Dấu hiệu của tình trạng này là kinh nguyệt không đều, đau bụng dưới, nạo phá thai, vệ sinh không sạch sẽ, quan hệ tình dục không an toàn. Điều này khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào âm đạo gây ra các dấu hiệu bệnh, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
3.1.3. Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung xảy ra ở phụ nữ độ tuổi sinh sản. Khi đó, các mô trong lòng tử cung gặp vấn đề phát triển ra bên ngoài, lấn đường ống dẫn trứng. Những mô phát triển này gây chảy máu bên trong, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ, gây ra bệnh vô sinh.
Ngoài ra còn một số nguyên nhân gây vô sinh nữ khác như đa nang buồng trứng, u xơ cổ tử cung, các vấn đề nội tiết, chất lượng trứng kém, tiếp xúc nhiều với các loại hóa chất độc hại ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Ống dẫn trứng bị viêm nhiễm gây ra các bệnh về đường sinh sản nữ giới (Nguồn: hellobacsi.com)
3.2. Nguyên nhân vô sinh nam
3.2.1. Số lượng tinh trùng ít
Tình trạng nam giới có tinh trùng ít dễ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Bạn nên khám sức khỏe tiền hôn nhân nam giới trước khi kết hôn để biết và điều trị sớm. Nhiều cặp vợ chồng gặp tình trạng bệnh vô sinh này do số lượng tinh trùng dưới 15 triệu, khó khăn trong việc thụ thai.
3.2.2. Rượu bia, thuốc lá
Thuốc lá và rượu bia là những nguyên nhân giảm số lượng, độ di động và sức khỏe tinh trùng. Các chất độc có trong rượu bia thuốc lá như nicotin có khả năng ảnh hưởng đến việc teo tinh hoàn, làm tinh trùng dị dạng. Khói thuốc và rượu bia còn ảnh hưởng đến cả sức khỏe nữ giới, co thắt ống dẫn trứng dẫn tới việc chửa ngoài dạ con. Bỏ rượu bia, thuốc lá cũng là một trong những cách giúp hạn chế các dị tật thai nhi bảo vệ tương lai bé.
3.2.3. Viêm tuyến sinh dục
Viêm tuyến sinh dục do sự tấn công của vi khuẩn, vi sinh vật lên cấu trúc và chức năng của cơ quan sinh dục khiến làm giảm khả năng có thai, gây ra các bệnh ảnh hưởng sức khỏe sinh sản.
3.2.4. Bức xạ của sóng điện thoại di động
Nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng sóng điện thoại ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng của nam giới, gây ra bệnh vô sinh ở nam. Vì thế, nam giới cần tránh xa các chất phóng xạ, hạn chế cho điện thoại vào túi quần, thắt lưng…
Ngoài ra còn có một số nguyên nhân gây tình trạng vô sinh ở nam giới khác như bệnh lý tinh hoàn, di truyền, nhiễm hóa chất, bệnh lý dương vật, căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ, chế độ dinh dưỡng không đảm bảo.
Rượu bia gây ra các tác hại đến quá trình sinh sản (Nguồn: kenh14cdn.com)
4. Xét nghiệm chẩn đoán vô sinh nam, nữ
Xét nghiệm chẩn đoán vô sinh đặc biệt quan trọng với cả nam và nữ. Đối với vợ chồng, xét nghiệm vô sinh hiếm muộn gồm tiến hành siêu âm, xét nghiệm các bệnh lây qua đường tình dục bằng cách lấy mẫu máu như viêm gan B, HIV, lậu, giang mai.
Xét nghiệm chẩn đoán vô sinh với người vợ cần đảm bảo không trong chu kỳ kinh nguyệt. Các xét nghiệm bao gồm chụp buồng tử cung, vòi trứng, xét nghiệm nội tiết để biết được tình trạng sức khỏe của vợ.
Xét nghiệm chẩn đoán vô sinh với người chồng gồm xét nghiệm tinh dịch đồ, đánh giá tình trạng hormon của cơ thể để biết được tình trạng sức khỏe và có phương pháp điều trị kịp thời. Trường hợp xuất hiện các vấn đề về tinh dịch, các bác sĩ sẽ thực hiện thêm các xét nghiệm chuyên sâu cần thiết.
Xét nghiệm chẩn đoán vô sinh nam nữ hết sức quan trọng (Nguồn: hellobacsi.com)
5. Cách điều trị vô sinh hiếm muộn
Để có cách điều trị vô sinh phù hợp, cần xác định vô sinh có mấy loại và biết được bạn đang ở loại nào.
Điều trị vô sinh hiếm muộn ở nữ giới: Một số phương pháp điều trị phổ biến gồm sử dụng thuốc, phẫu thuật để giải quyết những bất thường về sức khỏe sinh sản của nữ giới hoặc sử dụng các kỹ thuật giúp hỗ trợ sinh sản hiện đại phù hợp theo chỉ định của bác sĩ như: bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), nuôi cấy trứng trưởng thành trong ống nghiệm (IVM).
Điều trị vô sinh hiếm muộn ở nam giới: Bằng các biện pháp chuyên môn của bác sĩ như dùng thuốc hoặc biện pháp tâm lý. Các trường hợp tinh trùng bất thường cần nhờ đến công nghệ hiện đại như bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI.
6. Vô sinh có thụ tinh nhân tạo được không?
Thực tế đây là phương pháp được sử dụng nhiều ở các cặp vợ chồng hiếm muộn mong muốn có con. Phương pháp này được thực hiện bằng cách bác sĩ bơm tinh trùng trực tiếp vào cổ tử cung của người vợ để hỗ trợ tăng khả năng thụ thai. Phương pháp này giúp hạn chế sự ngăn chặn của chất nhầy khiến tinh trùng không thể xâm nhập vào cổ tử cung. Tăng khả năng thụ thai thành công.
Để có thể thực hiện được phương pháp thụ tinh nhân tạo, các bác sĩ sẽ kiểm tra về chất lượng tinh trùng của chồng. Để chọn lọc và giúp tinh trùng thụ thai với trứng để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ tinh.
Thụ tinh nhân tạo được sử dụng nhiều ở các cặp vợ chồng hiếm muộn mong muốn có con (Nguồn: media.ex-cdn.com)
7. So sánh phương pháp thụ tinh nhân tạo (IUI) và thụ tinh ống nghiệm (IVF)
Phương pháp thụ tinh nhân tạo (IUI) được thực hiện bằng việc bơm tinh trùng trực tiếp vào buồng tử cung. Những tinh trùng được lựa chọn bơm đều đã chọn lọc, đảm bảo điều kiện thuận lợi nhất. Phương pháp này phù hợp với người chồng tinh trùng yếu, chất lượng và số lượng tinh trùng kém.
Phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) được thực hiện bên ngoài cơ thể người. Tức là quá trình thụ tinh thực hiện hoàn toàn ngoài môi trường thí nghiệm và chỉ đưa vào cơ thể người khi đã thụ tinh trong ống nghiệm có 4-8 tế bào. Trong một lần thụ tinh ống nghiệm có thể tạo ra nhiều phôi thai gây ra tình trạng đa thai. Đây là phương pháp phức tạp đòi hỏi các bác sĩ cần có chuyên môn tay nghề cao. Chính vì thế, chi phí cho phương pháp này cũng thường cao hơn so với thụ tinh nhân tạo. Thụ tinh trong ống nghiệm được thực hiện cho tất cả đối tượng hiếm muộn gồm nam và nữ.
Bản chất của thụ tinh nhân tạo và thụ tinh trong ống nghiệm đều giúp tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thụ thai. Trong quá trình điều trị, các bác sĩ sẽ căn cứ vào tình trạng sức khỏe để đưa ra lời khuyên về phương pháp phù hợp với bệnh nhân.
Bệnh vô sinh hoàn toàn có thể chữa trị mà không ảnh hưởng đến quá trình thụ thai nếu bạn phát hiện sớm và có phương pháp điều trị kịp thời. Chính vì thế, việc thực hiện khám sức khỏe tổng quát hết sức quan trọng. Nên chọn các cơ sở uy tín, đảm bảo an toàn để thực hiện. Trong đó, Vinmec với đội ngũ y bác sĩ, trang thiết bị chuẩn quốc tế sẽ giúp bạn an tâm và lựa chọn phù hợp.