Hệ thống đường hô hấp ở trẻ sơ sinh rất nhạy cảm. Trẻ dễ bị lây nhiễm các tác nhân bệnh về hô hấp qua da, mũi, miệng. Vậy làm viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh là gì? Ba mẹ cần làm gì để trẻ không mắc lại bệnh?
1. Viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh là gì?
Viêm đường hô hấp trên là gì? Đường hô hấp trên là cơ quan trên đường hô hấp của con người tiếp xúc trực tiếp với không khí bao gồm xoang, hầu, mũi, họng, thanh quản. Các bệnh viêm đường hô hấp trên thường bắt đầu từ cảm lạnh sau đó đến các loại viêm: viêm amidan, viêm họng, viêm mũi, viêm xoang, viêm thanh quản, viêm tai giữa.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là những đối tượng có nguy cơ cao viêm đường hô hấp trên với các triệu chứng như sốt, ngạt mũi, chảy nước mũi, ho, nôn trớ… ba mẹ cần thận trọng với các triệu chứng này, hỏi ý kiến bác sĩ ngay để có các phương pháp điều trị kịp thời.
Trẻ sơ sinh là đối tượng dễ mắc các bệnh về đường hô hấp (Nguồn: novothym.com)
2. Nguyên nhân viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh
2.1. Do virus và vi khuẩn
Bệnh viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh xảy ra do các nguyên nhân chính là sự tấn công của các loại virus, vi khuẩn. Trong đó một số loại virus có khả năng gây bệnh như Corona, hô hấp hợp bào RSV, Rhino, cúm Parainfluenza… Một số loại vi khuẩn gây viêm đường hô hấp trên như phế cầu khuẩn, các loại nấm, liên cầu khuẩn, Haemophilus influenzae…
2.2. Các yếu tố từ môi trường bên ngoài
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là đối tượng có hệ miễn dịch non yếu vì thế các yếu tố bên ngoài có khả năng ảnh hưởng đến đường hô hấp của trẻ. Một số yếu tố môi trường khiến đường hô hấp của trẻ dễ mắc bệnh như hậu quả ô nhiễm không khí trong nhà, xung quanh có các loại khói ô nhiễm như khói than tổ ong, khói thuốc lá, khói bếp. Bên cạnh đó, ba mẹ để trẻ nằm trong máy lạnh nhiệt độ thấp, thời tiết lạnh, chuyển mùa cũng là những nguyên nhân chủ yếu gây viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh.
2.3. Trẻ nào có nguy cơ cao mắc viêm đường hô hấp trên
Trẻ em càng nhỏ càng có nguy cơ mắc bệnh viêm đường hô hấp trên cao, đặc biệt đối với các bé dưới 2 tháng tuổi. Trong đó, những bé sinh non, còi xương, sinh mổ, suy dinh dưỡng, suy giảm hệ miễn dịch, sử dụng corticoid… là những nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc bệnh.
Các yếu tố môi trường sống dễ khiến trẻ mắc các bệnh về đường hô hấp (Nguồn: yakult.vn)
3. Các triệu chứng của viêm đường hô hấp trên ở trẻ em
3.1. Đối với trẻ sơ sinh
Triệu chứng viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh thường là chảy mũi, sốt nhẹ (mẹ có thể kiểm tra nhiệt độ bằng cách đo nhiệt kế cho bé ở nách, bẹn, trán, trực tràng để biết chính xác nhiệt độ cơ thể bé), khò khè, ho. Các triệu chứng này thường kéo dài khiến trẻ mệt mỏi, bỏ bú hoặc có những cơn sốt liên tục.
3.2. Đối với trẻ lớn hơn
Viêm đường hô hấp trên với trẻ lớn hơn thường có các triệu chứng như sổ mũi, nghẹt mũi, đau họng, sốt nhẹ, ho, khàn tiếng, chán ăn, mệt mỏi kéo dài. Các biểu hiện này thường gây cảm giác khó chịu cho trẻ, khiến trẻ sụt cân, biếng ăn. Vì thế ba mẹ cần theo dõi, nếu phát hiện các triệu chứng kéo dài cần cho trẻ đến các cơ sở y tế khám và chữa trị kịp thời.
4. Viêm đường hô hấp trên có nguy hiểm không
Viêm đường hô hấp trên là một căn bệnh không nguy hiểm. Tuy nhiên nếu bệnh kéo dài có thể dẫn tới các bệnh khác như viêm họng, viêm mũi, viêm amidan hốc mủ, viêm tai giữa, viêm xoang, viêm thanh quản… gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, khiến trẻ khó chịu.
Viêm đường hô hấp trên kéo dài gây nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ (Nguồn: dexecure.net)
5. Phác đồ điều trị viêm đường hô hấp trên
5.1. Điều trị dùng thuốc (điều trị nội khoa)
Các bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh các loại thuốc điều trị triệu chứng hoặc điều trị căn nguyên. Với các triệu chứng như ho sẽ có siro giảm ho An Khái Hoa giúp làm dịu họng cho trẻ, thuốc khí dung, long đờm… đối với đau, sốt sẽ có thuốc giảm đau, chống viêm, hạ sốt. Dù tình trạng bệnh như thế nào cũng cần được sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý lấy thuốc. Điều trị căn nguyên để loại bỏ vi khuẩn gây viêm đường hô hấp trên bằng các thuốc kháng viêm, kháng sinh.
5.2. Điều trị không dùng thuốc
Việc điều trị không dùng thuốc bao gồm vệ sinh mũi giúp trẻ dễ thở. Bên cạnh đó, ba mẹ cần tạo cho trẻ môi trường sống sạch sẽ trong lành, cho trẻ bú đủ giúp tăng sức đề kháng cho trẻ, hạn chế các bệnh viêm nhiễm tấn công. Mua, sử dụng miếng dán hạ sốt an toàn trẻ sơ sinh an toàn, hiệu quả để giúp điều trị bệnh.
5.3. Chăm sóc tại nhà
Các bác sĩ sau khi khám chữa sẽ cho bạn những thông tin về chăm sóc trẻ tại nhà. Bao gồm nhiệt độ môi trường sống phù hợp, lựa chọn các loại thực phẩm, sữa tươi sạch đảm bảo nguồn gốc giúp trẻ có được sức khỏe tốt, nhanh khỏi bệnh. Đảm bảo cho trẻ điều kiện chăm sóc tại nhà tốt, mặc quần áo mỏng, dài tay để trẻ cảm thấy thoải mái.
Cách chăm sóc trẻ viêm đường hô hấp tại nhà như thế nào (Nguồn: babycenter.com)
6. Chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp trên
6.1. Trẻ đang chảy nhiều nước mũi
Đối với trẻ chảy nhiều nước mũi, ba mẹ cần thường xuyên làm sạch mũi cho bé bằng khăn mềm, khăn ướt dành riêng cho trẻ, nước muối. Cho nước muối theo chỉ định của bác sĩ vào mũi, loại bỏ bằng dụng cụ hút mũi và làm sạch bằng tăm bông, khăn mềm. Cần đảm bảo chọn mua các thiết bị y tế cho bé chính hãng, an toàn để giúp bảo vệ sức khỏe trẻ tốt, tránh ảnh hưởng đến đường hô hấp của bé.
6.2. Trẻ đang sốt cao
Chăm sóc trẻ bị viêm đường hô hấp trên trong tình trạng sốt cao từ 37,5 đến 38,5 độ C nên cho trẻ uống nhiều nước, lau cơ thể trẻ bằng nước ấm 37 độ C, cho trẻ nằm phòng thoáng mát. Ba mẹ cần mặc cho trẻ các bộ quần áo thoải mái, không bó sát. Sử dụng khăn sạch lau trán, bẹn, nách cho trẻ. Thường xuyên theo dõi sự thay đổi nhiệt độ của trẻ 30 phút một lần.
Đối với trẻ sốt từ 38,5 độ C trở lên vẫn dùng nước ấm 37 độ C và khăn sạch để lau cho trẻ. Cho trẻ dùng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu trẻ sốt kéo dài cần cho đi khám ngay để các bác sĩ kiểm tra và điều trị bệnh kịp thời.
6.3. Trẻ ho
Viêm đường hô hấp trên dẫn đến việc ho thường do tăng tiết đờm ở trẻ. Ba mẹ không tự ý dùng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ. Cần đưa trẻ đi khám nhi chẩn đoán để biết tình trạng bệnh trẻ.
6.4. Trẻ nôn trớ
Nôn trớ là một biểu hiện trẻ bị viêm đường hô hấp trên. Vì thế ba mẹ không tự ý cho trẻ uống các loại thuốc chống nôn. Nên làm sạch chất nôn ở miệng, lau khô và cho trẻ nằm nghiêng, cho trẻ bú nhiều hơn. Nếu thấy trẻ nên nhiều ba mẹ nên báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời.
6.5. Dấu hiệu trở nặng cần đưa trẻ đến bệnh viện
Nếu trong quá trình chăm sóc bệnh viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh có một số triệu chứng sau cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế ngay. Đó là các triệu chứng trẻ bỏ bú, khó thở, thở nhanh, lồng ngực rút lõm, sốt cao liên tục…
Ho là một trong những biểu hiện trẻ bị viêm đường hô hấp (Nguồn: hocam.ichnhi.vn)
7. Cách phòng ngừa viêm đường hô hấp trên
Phòng ngừa viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh bằng cách chú ý đến môi trường sống của trẻ, không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh, tránh xa các điều kiện môi trường có hại cho hô hấp như bụi, khí độc, hơi nóng. Hạn chế cho trẻ dùng điều hòa quá lạnh.
Mẹ nên thường xuyên giữ vệ sinh sữa mẹ, tránh sữa mẹ nhiễm khuẩn. Trong thời tiết chuyển mùa, mẹ không nên cho trẻ ở ngoài trời lâu. Đảm bảo giữ ấm cơ thể cho trẻ khi ra ngoài đường, khi ngủ. Sử dụng các loại vacxin phòng viêm đường hô hấp theo chỉ định của bác sĩ.
Chế độ dinh dưỡng và môi trường sống của trẻ cần đảm bảo. Cho trẻ uống các dòng sữa tăng sức đề kháng cho trẻ. Ba mẹ nên tránh các nơi đông người, ẩm thấp để hạn chế những điều kiện không tốt cho sức khỏe của trẻ.
Trên đây là những thông tin về bệnh viêm đường hô hấp trên ở trẻ sơ sinh. Đối với phụ nữ mang thai, nên đăng ký mua gói dịch vụ thai sản định kỳ trọn gói tại Vinmec giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi. Chú ý các yếu tố về môi trường sinh sống, thực phẩm để có được sức khỏe tốt cho cả mẹ và bé.